NETWORK NEDİR

Network yani Türkçe karşılığı "Ağ" olan bu kelime, günümüz teknoloji çağında sıkça karşımıza çıkmaktadır. Günlük hayatımızda sıkça kullanmış olduğumuz cep telefonlarımız, bilgisayarlarımız, akıllı ev aletlerimiz vb. gibi birden fazla teknolojik cihaz birbirleriyle haberleşebilmek ve internete çıkabilmek için bazı süreçlerden geçer. Buna kısaca "Networking" denir.

Teorik olarak Network nedir diye soracak olursak; iki veya daha fazla bilgisayarın kablolu veya kablosuz bir şekilde birbirine bağlanarak veri alışverişinde bulunmasına ağ(network) denir.

Network sadece bilgisayarlara değil ağ üzerindeki diğer cihazlara da kolayca ulaşmanızı sağlar. Bu sebeptendir ki özellikle iş dünyasında şirketlerin vazgeçilmezidir. Örneğin her bilgisayara birer yazıcı almak yerine tek bir yazıcı ile ona bağlı bütün bilgisayarlar çıktı alabilir.

Başka bir örnek verecek olursak, uzak mesafedeki bir bilgisayara bağlanıp size gereken dosyaya rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Bu sayede birden fazla kullanıcı birbirleri ile daha düşük maliyet ile haberleşebilir, dosya/uygulama aktarımı yapıp veri alışverişinde bulunabilirler.

NETWORK TÜRLERİ

Local Area Network - LAN

Yerleşim olarak birbirine yakın olan (bina, işyeri vs.) birden fazla bilgisayarın birbirine bağlanması sonucu oluşan küçük çaptaki ağ sistemidir. Bilgisayar, yazıcı, mobil aygıt gibi kişisel cihazların ortak kullanımını amaçlar.

Wide Area Network - WAN

Coğrafi olarak çok geniş bir alanı temsil eder. Dünya üzerine yayılmış ağları ifade ettiğinden bu yönüyle en büyük ağ sistemidir.

Mesela; şirketlerin farklı şehirlerdeki şubelerinin birbirleriyle olan bağlantısı bu network'e örnek gösterilebilir. Eğitim, güvenlik, ticari, özel gibi birçok farklı alanda kullanılabilir.

Metropolian Area Network - MAN

Sınırları LAN'a göre daha fazla olan (örneğin bir şehir), bünyesinde birden çok LAN barındıran bir ağ sistemidir. Tek bir şirkete, kuruma ait olduğu gibi kamuya açık bir hizmet şeklinde de karşımıza çıkabilir. Metropolitan olarak belirtilmesinin sebebi de büyük bir alana etki etmesidir.

OSI (OPEN SYSTEM INTERCONNECTION)

Network teknolojisinin temelinde OSI Referans Modeli yer alır. OSI bir standarttır. Dünyanın neresine gidersek gidelim, hangi cihazı kullanıyor olursak olalım bu standart asla değişmez. Bu modelle, ağ farkındalığına sahip cihazlarda çalışan uygulamaların birbirleriyle nasıl iletişim kuracakları tanımlanır.

OSI referans modeli bilgisayar ağlarında iletişim ortamından (kablolu, kablosuz) kullanıcıya kadar olan işlemleri 7 katmana ayırmıştır.

Bu katmanlar şöyle sıralanmaktadır:

1- Fiziksel Katman (Physical Layer)
2- Veri Bağı Katmanı (DataLink Layer)
3- Ağ Katmanı (Network Layer
4- İletim Katmanı (Transport Layer)
5- Oturum Katmanı (Session Layer)
6- Sunum Katmanı (Presantation Layer)
7- Uygulama Katmanı (Application Layer)

OSI Veri iletişiminin sağlamanın oturmuş standard modelidir. Bu hiyerarşik ağ modeli bilgisayar ağının dizayn edilmesinin ve yönetiminin daha kolay olmasını sağlamaktadır. OSI modeline göre veriler tüm bu katmanlardan geçerek iletilir. Bundan dolayı network uzmanının ağ sistemindeki bir problemi analiz edip en iyi şekilde çözmesi için çok iyi bilmesi gereken bir modeldir. Her katmanın yaptığı görev, her katmanda çalışan protokoller ve bu protokollerin görevleri vardır.

Katmanlar

İlerleyen paylaşımlarımda, her bir katman içerisinde yer alan süreçleri sizler ile paylaşıyor olacağım.

Daha Fazla Bilgi İçin Tıklayınız

OSI modeli temelde iki bilgisayar arasındaki iletişimin nasıl olacağını tanımlamak için geliştirilmiştir. Bilgisayar ağları oluşturulurken kullanılan yazılımsal ve donanımsal çözümleri bir düzene oturtan standarttır. OSI modeli de çeşitli katmanlara ayrılmıştır. Bu katmanlar; Fiziksel katman, Veri Bağlantı Katmanı, Ağ katmanı, Taşıma Katmanı, Oturum Katmanı, Sunu Katmanı, Uygulama Katmanı. Her katmanın görevi bir sonraki katmana veriyi ulaştırmaktır. Gerekli iletişim de bu şekilde sağlanır.

Fiziksel Katman: OSI modelinin ilk katmanı ve aynı zamanda donanım katmanıdır. Elektrik, radyo sinyallerinden sorumludur. ATM, FDDI gibi protokoller bu katmanda çalışır.

Veri Bağlantı (Data Link) Katmanı: Bu katman, hatasız veri transferini gerçekleştirmek için Fiziksel katmanın erişim yetkilerini ve kurallarını belirler. Bu katmanda Ethernet gibi erişim yöntemleri çalışır ve veriyi kendi protokollerine uygun hale getirirler. Bu katmanın büyük bir kısmı ağ kartı içerisinde çalışır. Ağ üzerindeki diğer cihazları tanımlama, ağın hangi cihaz tarafından kullanıldığını tespit etme ve ilk katman olan fiziksel katmandan gelen verinin hata kontrolü yine bu katmanda gerçekleşir.

Bu katmanda kullanılan network cihazı Switch' lerdir ve bu switchler MAC Adress bilgisini kullanarak haberleşmeyi sağlar.

Ağ (Network) Katmanı: Verinin iletileceği en uygun fiziksel yolun belirlendiği katmandır. Adresleme ve adres çözümleme işlemleri bu katmanda yapılır. IP (Internet Protocol) gibi mantıksal adresleri kullanarak hedefi bulur. IP, IPv4, IPv6 gibi protokoller bu katmanda çalışır. Yani kısacası veri paketinin yönlendirilmesi ve iletilmesi bu katmanda gerçekleşir.

Bu katmanda kullanılan network cihazına Router denir. Source-Destination IP Adres bilgilerine göre iletim gerçekleşir. Kısacası farklı networklerin haberleştirildiği katmandır.

Transport (Taşıma) Katmanı: Alt katmanlar ve üst katmanlar arasındaki bir geçit katmanıdır. Taşıma katmanı verinin nasıl iletileceğinin belirlendiği katmandır. Taşıma katmanında verinin uçtan uca hangi protokoller kullanılarak iletileceği belirlenir. TCP ve UDP gibi protokoller bu katmanda çalışır.

TCP: TCP bağlantı yönelimli bir protokoldür, yani her iki uçtaki uygulama programları mesaj alışverişi bitene kadar bir bağlantı kurulur ve sürdürülür. Uygulama verilerinin ağların dağıtabileceği paketlere nasıl bölüneceğini belirler, paketleri ağ katmanına gönderir ve ağ katmanından kabul eder, akış kontrolünü yönetir ve – hatasız veri iletimi sağlaması amaçlandığı için bırakılan veya bozulanların yeniden iletimini gerçekleştirir paketler ve gelen tüm paketleri onaylar. Açık Sistemler Bağlantısı (OSI) iletişim modelinde TCP, Katman 4’ün, aktarım katmanının ve Katman 5’in oturum katmanının bazı kısımlarını kapsar.

UDP: UDP (Kullanıcı Datagram Protokolü), öncelikle internetteki uygulamalar arasında düşük gecikmeli ve kayba toleranslı bağlantılar kurmak için kullanılan bir iletişim protokolüdür. Alıcı taraf tarafından bir anlaşma yapılmadan önce veri aktarımını etkinleştirerek aktarımları hızlandırır. Sonuç olarak, UDP, Internet Protokolü üzerinden ses (VoIP), alan adı sistemi (DNS) araması ve video veya ses çalma gibi zamana duyarlı iletişimlerde faydalıdır. UDP, İletim Kontrol Protokolü’ne (TCP) bir alternatiftir.

Oturum (Sesion) Katmanı: Bu katman oturum ve bağlantı koordinasyonu ile ilgilenir. Uygulamalar arasındaki bağlantıların kurulması, yönetimi ve sonlandırılmasından sorumludur. Cihazlar birden fazla cihazla iletişime geçtiğinde doğru bilgisayarla olan iletişimin devamlılığını sağlar. Oturum katmanı veri güvenliğini ve veri iletiminde sorun oluşmuş ise verinin tekrar iletilmesini sağlar. NFS, Net BIOS, Sockets ve SQL gibi protokoller bu katmanda çalışır.

Sunu (Presentation) Katmanı: Sunu katmanının görevi, verinin diğer bilgisayarda anlaşılacak şekle çevrilmesidir. Uygulama katmanına veri iletirken veriler üzerinde kodlama ve dönüştürme işlemleri yapılır. Verinin şifrelenmesi, şifreli verinin çözümlenmesi, sıkıştırılması, genişletilmesi bu katmanda gerçekleşir.

Uygulama (Application) Katmanı: Uygulama katmanı kullanıcıya en yakın katmandır. Doğrudan yazılım uygulaması ile etkileşime girer. Kullanıcı tarafından çalıştırılan eposta, veritabanı ve web tarayıcı yazılımları bu katmanda yer alır.

TCP (TRANSMISSION CONTROL PROTOCOL)

TCP, IP ’nin bir üst katmanında çalışan iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. TCP, güvenilir ve sanal devre üzerinden çalışan bir protokoldür. Aynı ağ üzerinde ya da farklı ağlar üzerinde iki kullanıcının birbirleriyle güvenilir (connection-oriented) bir şekilde haberleşmesini sağlar.

TCP ‘nin başlıca özellikleri şunlardır:

• Bir bağlantının (connection) kurulması ve sonlandırılması

• Güvenilir (Reliable) paket dağıtımının sağlanması

• Akış kontrolü (flow control) olanağı ile hostlarda veri taşmasının (overflow) önlenmesi

• Bozulmuş ya da ikilenmiş verinin düzeltilmesi (error recovery)

TCP, internet ortamında şu işlevleri sağlar:

• Temel Veri Aktarımı (Basic Data Transfer)

• Güvenilirlik (Reliability)

• Uçtan uca Akış Kontrolü (End to end flow control)

• Bağlantılar (connections)

• Tam çift yönlü işlem (full duplex process)

TCP bağlantısının kurulması üç aşama (Three Way Handshake) sonucunda gerçekleşir:

1.Aşamada: Kaynak host bağlanmak istediği hosta bir istek paketi gönderir. Bu paketin TCP başlığında SYN = 1 ve ACK = 0 ‘dır.
2.Aşamada: Bu paketi alan hedefe TCP başlığında SYN = 1, ACK = 1 bitlerini kurarak kendi paketini sıra numarasına SEQ Numarası=Y ve onay numarası, ACK Numarası = (X + 1) ‘i gönderir.

3.Aşamada: İsteğine karşılık bulan istemci son aşamada hedefe onay paketi gönderir ve bağlantı kurulmuş olur. Sonra kaynak, hedefe göndermek istediği veri paketlerini gönderir.